18+

Treść tylko dla pełnoletnich

Kolejna strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich. Jeśli chcesz do niej dotrzeć, wybierz niżej odpowiedni przycisk!

Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Niesamowite losy będzinian: Ignacy Bereszko. Chciał oświetlić Będzin i ułatwić kobietom życie

Grażyna Kuźnik
Ignacy Bereszko otrzymał Złoty Krzyż Federacji Związków Polskich Obrońców Ojczyzny
Ignacy Bereszko otrzymał Złoty Krzyż Federacji Związków Polskich Obrońców Ojczyzny arc
Inżynier Ignacy Bereszko niemal całe swoje życie poświęcił Będzinowi. Zależało mu na tym, żeby miasto było nowoczesne, postępowe, nie odbiegało poziomem technicznym od nadgranicznych miast niemieckich. Budował wielką elektrownię, żeby prąd był tańszy i trafiał do każdego - pisze Grażyna Kuźnik

Urodzony 130 lat temu w Będzinie Ignacy Bereszko był jednym z najwybitniejszych inżynierów w Zagłębiu. Wiceprezesem pierwszego Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Ale tylko nieliczni pamiętają jego postać i dom przy ul. Małachowskiego 6. Nawet w Towarzystwie Przyjaciół Będzina nie kojarzą jego nazwiska.

A szkoda, bo był ciekawym człowiekiem. Zdolnym przemysłowcem wykształconym za granicą, masonem i socjalistą, pionierem elektryfikacji. Ożenił się wbrew otoczeniu z miłości. Był też wielkim patriotą. W czasie powstań śląskich pomagał uchodźcom finansowo, ale też dbał o powstańczą łączność telefoniczną, o stronę techniczną ich magazynów broni i szpitala.

A na co dzień zależało mu, żeby postęp zawitał do każdego mieszkania w Będzinie.

Piekarnik na prąd nie taki straszny

To inżynier Berszko pierwszy sprowadził do miasta urządzenia, które miały ułatwiać kobietom życie. Takie cuda jak piekarniki na prąd, odkurzacze, pralki. Organizował nawet bezpłatne kursy pieczenia w piekarnikach elektrycznych, bo będzińskie panie domu obawiały się tych nowinek.

Inżynier jednak wiedział, że w Europie elektryczny sprzęt gospodarstwa domowego jest bardzo popularny. Często przecież podróżował, a studia skończył w Belgii. Tam w 1908 roku uzyskał dyplom inżyniera elektryka

Po powrocie do rodzinnego miasta zajmował się całą elektryfikacją Zagłębia Dąbrowskiego. Nie było z tym najlepiej. Elektryczne oświetlenie ulic i placów wprowadzono w mieście w 1914 roku. W sąsiednich Katowicach prąd na ulicach i w prawie wszystkich mieszkaniach był już w 1900 roku.

Młody inżynier znalazł jednak w Zagłębiu Dąbrowskim pod zaborem rosyjskim prawdziwe pole do popisu. Brakowało tutaj inżynierów, bo rosyjscy specjaliści zajmowali wysokie stanowiska w głębi swojego kraju. Tymczasem tutejszy przemysł szybko się rozwijał. Zagłębie jako pierwsze w Rosji przeżyło rewolucję techniczną. Spora w tym zasługa właśnie Ignacego Bereszki.

Ignacy miał wiele pasji

Jak na syna wielodzietnego krawca Tomasza Bereszko z Będzina, Ignacy zrobił ogromną karierę. Jego matka Julianna z Knedyków też pochodziła z zagłębiowskiej rodziny krawieckiej. Ale ich bystry syn miał inne plany na przyszłość. I kto by przypuszczał, że ten chłopiec, który matematyki uczył się pod krawieckim stołem ojca, zostanie dyrektorem aż dwóch największych przedsiębiorstw elektryfikacyjnych w wolnej już Polsce.

W 1928 roku Ignacy Bereszko stanął na czele Elektrowni Okręgowej w Małobądzu (obecnie Elektrociepłownia Będzin) oraz Sieci Elektrycznych w Sosnowcu. Bardzo przyczynił się do ich rozwoju. Gdy kierował tymi zakładami, a działo się tak aż do jego przedwczesnej śmierci, wymienił maszyny na nowe, co zwiększyło moc elektrowni. Był poważany za swoją wiedzę i pęd do nowoczesności. Przedtem pracował w kopalni hr. Renard w Sosnowcu, był także kierownikiem wydziału elektromechanicznego w kopalni Kazimierz.

Prowadził też Zakład Budowy Konstrukcji Stalowych przy ul. Kościuszki 102 w Będzinie. Zatrudniał 160 pracowników. Był zamożny i może dlatego rodzina niechętnie przyjęła wiadomość o jego małżeństwie. Wiąże się z tym jakaś tajemnica.

W oficjalnych życiorysach Ignacego Bereszki jest informacja, że wbrew środowisku i krewnym poślubił Stefanię, która pracowała w biurze kopalni Kazimierz. W dniu ślubu miała już 41 lat, a on 45. Dlaczego małżeństwo statecznej pary wywołało taką burzę? Może uważano, że Stefanii zależy na pieniądzach? Że niecnie uwiodła dyrektora? Może była już kiedyś w związku? Dzisiaj nie wiadomo, dlaczego ślub był skandalem.

Rok później urodził się im syn Tomasz, który też został inżynierem. Plotki ucichły, chociaż jak widać - pozostał po nich ślad. Ignacy był bardzo zajęty; udzielał się społecznie, miał liczne hobby, jego pasją były samochody, radiofonia, szkolnictwo zawodowe. Założył Komitet Propagandy Radia i studio radiowe w Sosnowcu, które do wybuchu wojny nadawało własne programy. Był socjalistą, założył lożę masońską "Staszic" w Sosnowcu. Polscy wolnomularze przed wojną związani byli głównie z Polską Partią Socjalistyczną.

Zmarł nagle w dniu swoich 56 urodzin. Pochowano go na cmentarzu parafii św. Trójcy w Będzinie.

Prąd w Będzinie

Elektryfikacja Zagłębia Dąbrowskiego zaczyna się w 1909 roku.

Wtedy Towarzystwo Górniczo-Przemysłowe "Hrabia Renard" uzyskuje koncesję na wytwarzanie i sprzedaż energii elektrycznej dla oświetlenia ulic i domów. Ale wkrótce okazuje się, że moc ówczesnej elektrowni jest o wiele za mała jak na potrzeby rozwijającego się regionu.

W 1913 roku rozpoczęto budowę nowej elektrowni na terenie gminy Małobądz. Zakład był stale rozwijany. W 1922 roku przyjął nazwę "Elektrowni Okręgowej w Zagłębiu Dąbrowskim" i wszedł w skład koncernu Spółki Akcyjnej "Siła i Światło". Powstała ona w Warszawie 5 grudnia 1918 roku jako pierwsza spółka akcyjna w niepodległej Polsce. Koncernowi zależało na stworzeniu nowoczesnej energetyki polskiej i współpracujących z nią gałęzi.

W 1928 roku Elektrownia Okręgowa zaczęła dostarczać energię tramwajom zagłębiowskim. Miasto Będzin przejęło wtedy rozdział energii elektrycznej pod własny zarząd. Po II wojnie światowej, w 1954 roku Elektrownia w Małobądzu została uznana za najlepszą w Polsce.

od 7 lat
Wideo

Jak głosujemy w II turze wyborów samorządowych

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na bedzin.naszemiasto.pl Nasze Miasto